Қазіргі заманғы несие белгілі бір схема бойынша жасалады, ол келесі кезеңдерден тұрады:
- Автосалон бастапқы жарнаны алғаннан кейін (автомобильдің жалпы құнының 30%) клиентке сатып алынған автокөлік беріледі.
- Қарыз алушының міндеттемелері автомобильдің құнын автодилерге төлейтін банкке беріледі.
- Қарыз алушы ай сайын қарыз сомасын төлейді.
Көптеген автокөлік әуесқойлары өздеріне сұрақ қояды: қайсысы тиімдірек болады-автокөлікті бөліп-бөліп немесе автонесие рәсімдеу арқылы сатып алу? Жауап алу үшін сізде жеткілікті ақпарат болуы керек және кейбір есептеулер жүргізілуі керек.
Егер біз автокөлік сатып алуды шешсек, қарыз мерзімі бір жылдан үш жылға дейін болады. Бірінші жарна-автомобильдің жалпы құнының кемінде 30%, ай сайынғы жарна – несие мөлшерінің 1/12 немесе 1/36%. Міндетті сақтандыру төлемі қарыз алушының мойнында болады.
Енді сіз автокөлікті бөліп төлеу арқылы клиенттің шамамен төлемдері мен шығындарын есептей аласыз.
Сатып алу кезінде бастапқы жарна құнның 30% құрайды. Жарна шегерілген несиенің жалпы сомасы-70%. Бірінші жылы көрсетілген кредиттеу мерзімі ішінде клиент шамамен 25% - ға тең соманы төлейді. Бірінші жылы автокөлік иесінің жалпы шығындары шамамен 65% құрайды. Сақтандыру 5% құрайды.
Бұл сомаға несиелік шотты рәсімдеуге және қызмет көрсетуге байланысты шығындарды қосуға болады. Осылайша, бірінші жылы қарыз алушы сатып алынған автомобиль құнының жартысынан көбін құрайтын соманы төлеуі керек. Екінші жылдағы шығындар сақтандыру төлемдерінен және жалпы төлемдерден тұрады. Келесі 12 ай ішінде Қарыз алушы осындай соманы береді.
Енді біз банктен автокредит алса, автокөлік иесі қандай шығындарға ұшырайтынын есептейміз.
Бұл жағдайда ол бастапқы жарнаның аз мөлшерін төлейді – сатып алынған көліктің жалпы бағасының шамамен 15%. Пайыздық мөлшерлеме жылына шамамен 15% болады. Несие берілетін мерзім орташа есеппен 3 жылды құрайды.
Бірінші жылы несие алушы бастапқы жарнаны төлеуге мәжбүр болады, ал қалған сома 85% құрайды. Сақтандыруды ресімдеуге байланысты шығыстар 2% - сумму құрайтын сомаға жұмсалады; жылдық төлем – шамамен 35%. Автокөлік несиесінің бір жылдағы жалпы құны шамамен 50% құрайды. Екінші жыл ішінде клиент несие үшін шамамен 30% және сақтандыру үшін 2% төлейді. Келесі несие үшін шамамен 28% төлеу қажет болады уақыт өте келе ай сайынғы автонесие төлемдерінің мөлшері азаятынын байқауға болады.
Қандай нұсқаны таңдау керек?
Егер біз жағдайды талдайтын болсақ, онда Қарыз алушы үшін бөліп төлеу тиімді екені белгілі болады. Дегенмен, оны рәсімдеу үшін бастапқы жарна үшін үлкен сома болуы керек. Автокөлікті сатып алу қарыз алушының алдын-ала қажетті қаражаты болған жағдайда ғана мүмкін болады. Әдетте, пайыздық мөлшерлемесі бар автокредит қарыз алушы үшін тиімдірек болады, егер оның бастапқы төлемді жасау үшін жеткілікті сомасы болмаса, өйткені бірінші жылдағы несие төлемі автомобиль құнының жартысынан аз болады.
Осылайша, сізге бастапқы жарнаны төлеуге және ай сайын несиені еш қиындықсыз төлеуге мүмкіндік беретін үлкен сомаға ие бола отырып, сіз пайызсыз несиені қауіпсіз рәсімдей аласыз. Алайда, бұл шешімді қабылдамас бұрын, болашақта өмір сүру құралдарынсыз қалмас үшін барлық артықшылықтар мен кемшіліктерді өлшеп, қаржылық мүмкіндіктеріңізді дәл есептеу керек.